In de media

Artikel in BRAVO-117 herfst 2017

FIPRONIL “Het geheim van de smid”

Mensen zeggen toeval bestaat niet. Als dat zo is dan is het in ieder geval wel bijzonder, dat ik op donderdag 24 augustus tijdens het fipronil debat in Tweede Kamer wordt gebeld door de redactie om een artikeltje te schrijven over fipronil. In de vorige Bravo had ik al een artikeltje, dus zei ik meteen, daar ga ik voor zorgen. Ik pak nog even die BRAVO (116) staat daar een heel artikel van Finecto bloedluisbeheersing in, is dit nu TOEVAL!
Nu ik dit schrijf, mag ik mij wel een lopende encyclopedie op fipronil gebied noemen.

Fipronil een onbekend woord
Tot het NVWA persbericht op zaterdag 22 juli 2017 in het nieuws komt.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit doet onderzoek naar het gebruik van fipronil in de pluimveesector. Het gebruik van dit middel is niet toegestaan in de pluimveesector. In het kader van het onderzoek zijn 7 legpluimveebedrijven geblokkeerd en maatregelen genomen.
Er is echter geen direct gevaar voor de volksgezondheid.
Fipronil mag niet in de voedselketen zitten.

Fipronil het begin
Maandagochtend 24 juli zit ik al vroeg achter de computer op fipronil te Googelen. Fipronil is een insecticide, het werd in1987 ontwikkeld en voor het eerst op de markt gebracht in 1993. Er zijn nu in Nederland 157 registraties afgegeven voor diergeneesmiddelen die fipronil bevatten. (hond & kat) In de Belgische media waren al veel artikelen gemaakt door “De Morgen” Als dan blijkt dat een leggende kip fipronil opslaat in het buikvet en gebruikt om een eierdooier te vormen, dan is fipronil in het ei een gegeven. Een leggende kip heeft ongeveer 7 maanden nodig om de fipronil af te breken, als er geen her besmetting plaatsvind. Al lezende wat daar aan het licht kwam werd het mij steeds duidelijker dat dit een enorme grote impact zal krijgen op de Nederlandse pluimveehouderij.
Rond tien uur op deze maandagochtend kreeg ik telefoon van een pluimveehouder, (die ik tot dan alleen via mailcontact kende). Hij zei: “Jan ik ben één van die zeven pluimveehouders, kun jij mij helpen” mijn antwoord: dat ga ik doen. (ik heb altijd gezegd, dat ik naast die pluimveehouder wil staan die iets overkomt) Met doorvragen ken jij ook andere getroffen pluimveehouders? Kwam ik al snel in contact met vijf van de zeven bedrijven. Vanaf die maandag 24 juli heb ik werkdagen van 6.00 – 23.00 uur dat is prima, als er brand is moet je blussen. Dat bijna vier weken lang 7/24 als het nodig is, wel de zondagsrust respecteren. Iedere pluimveehouder die belde kreeg informatie van mij.
Kreeg opdracht van een DAP om hun pluimveehouders van informatie te voorzien. Wij zijn dierartsen en kunnen alle ontwikkelingen niet bijhouden, dat kun jij veel beter! Daarna kwam een veevoerfabriek waar veel intensief mee werd gespard/overlegd en vooral kennis gedeeld.
Samen beter en meer.

Fipronil het vervolg
Dan gaat het in razend tempo, alle stukken door mailen (gelukkig werkt de NVWA digitaal) inlezen veel bellen inzicht krijgen in de specifieke bedrijfssituatie. Legkippen meerdere stallen verschillende leeftijden niet alle stallen zijn behandeld enz. Er is nog niets, niemand weet wat er gaat komen, ook NVWA weet dat niet. Na het ene telefoon gesprek komt de volgende vraag weer, dus volgende persoon bellen en vragen naar informatie en mogelijkheden enz. Op dinsdag (2de dag) had ik veel contactpersonen bij o.a.: NVWA, Laboratoria, Rendac, Ruimingsbedrijf en GD. In deze eerste dagen enorm veel kennis opgedaan door te sparren met contactpersonen om samen dit fipronil probleem op te lossen voor pluimveehouders. Gelijktijdig vroeg ik aan iedereen wanneer heb je Chickfriend gehad en wat zijn jouw uitslagen. Zo bouwde ik een eigen database op van fipronil-waardes, op die basis kon ik een goed adviesgeven. Als voedselproducenten mag er nooit discussie zijn over voedselveiligheid, het vertrouwen van de consument is goud waard. Er is maar één manier, Rotte Appels moeten eruit, en doorgaan met de Goede Appels. In overleg met deze betreffende legpluimveehouder al snel tot de conclusie gekomen dat gedeeltelijk ruimen het beste is, om met de goede koppels door te kunnen produceren. Op maandag 31 juli zijn daar een gedeelte van de kippen geruimd. De gehele tijd dat de ruiming plaatsvond zat ik op dit bedrijf aan de keukentafel, met IPad en telefoon, voor mijzelf wilde ik dit ervaren. Wat gebeurd er op zo’n dag op het bedrijf en nog meer met de mensen (man en vrouw) ik heb deze dag bewust geen foto’s gemaakt, maar heeft wel een enorme indruk bij mij achter gelaten. Dit was nu echt naast de pluimveehoud(er)(ster) staan.

Fipronil ook in andere sectoren
Een goed middel tegen bloedluis blijft niet alleen in de legsector noch in Nederland. Op woensdag 26 juli heb ik, bij mij bekende personen in de vermeerderingssector geïnformeerd of daar gebruik werd gemaakt van ChickFriend. Dit kon niet bevestigd worden, wel kwam er een naam naar voren die het niet had gedaan, deze persoon vroeg wel naar “het geheim van de smid”. Hij kreeg geen antwoord en deed dus ook geen zaken met ChickFriend. Dondermorgen 27 juli, heb ik de voorzitter van alle kuikenbroeders in Nederland gebeld, dat mij steeds meer berichten bereiken dat ChickFriend/fipronil ook in de opfoksector is gebruikt. Heb hem medegedeeld dat het niet waar kan zijn, dat deze opfokhennen gewoon naar de pluimveehouders worden getransporteerd. Dat is het probleem bij een ander neerleggen/opzadelen een kwalijke zaak(van het bordje afschuiven).

Fipronil en Communicatie
OVONED communiceert op 26 juli voor de eerste keer. Alle bedrijven die voorkomen in de administratie van ChickFriend vanaf 1-1-2017 worden door de NVWA geblokkeerd. Hier zitten ook opfokbedrijven en vermeerderingsbedrijven tussen. De NVWA heeft de focus helemaal liggen op de eiersector, en geeft de vermeerderingssector geen extra/bijzondere aandacht. Zaterdag 4 augustus wordt ik benaderd met de vraag kan ik ook wat voor de vermeerderaars kan betekenen. Ja, dat wil ik graag doen, ik zie mogelijkheden om via kanalisatie die in de eiersector net begint, dit ook toe te passen in de vermeerderingssector.
Dit komt precies op het juiste moment ik had al een afspraak staan bij de NVWA op maandagmiddag 7 augustus met Inspecteur-Generaal Rob van Lint.
 
Fipronil en Vermeerderaars
De vermeerderingssector is een redelijke overzichtelijke sector waarin veel mensen/bedrijven elkaar kennen. Dan blijkt dat 9 vlees en 2 leg-vermeerderingsbedrijven geblokkeerd zijn vanaf 27 juli. Daarna krijgen deze vertraagd de uitslagen van de eiermonsters terug. Enkele komen onder de wettelijke norm van 0,005 mg fipronil/kg en worden gedeblokkeerd. De andere bedrijven zijn op deze zaterdag 26-8 nog steeds geblokkeerd. Dus daar staan dan al broedeieren van een maand.
Broedeieren zijn geen consumptie eieren, deze moeten eerst uitgebroed worden en dan als vleeskuiken worden geslacht. Nu is het zo dat via proefslachtingen aan getoond kan worden of er fipronil in het slachtrijpe vleeskuiken zit. Echter daar was men in denklijn en uitvoering bij de NVWA (nog ) niet mee bezig. Ik wilde graag vanaf 8-9 augustus met kanalisatie broedeieren inleggen, dan is er immers nog 18 dagen de tijd om beslissingen te nemen. Eieren zijn via broedeistempel zeer goed traceerbaar. En het is geen besmettelijke ziekte. Echter op 7 augustus werd mij bij de NVWA duidelijk gemaakt, dat de NVWA in gesprek/overleg is met AVINED en de brancheorganisaties (dat ken ik uit mijn recente verleden) De AVINED lijn is/was we gaan deze week proefslachtingen doen en vrijdag kunnen de bedrijven vrijgegeven worden. Deze situatie maar “even” afwachten. Dan treed de wet van Murphy in werking. Alles wat fout kan gaan gaat ook goed fout. Schade loopt gigantisch op. De GD coördineert de proefslachtingen. Via kuikenbroeder worden vleeskuikenhouders bezocht vanaf woensdag 8 augustus en ingezet, dan worden er monsters door gestuurd naar het NVWA laboratorium. Dan komt de mededeling dat monsters niet geborgd genomen zijn, dus niet rechtsgeldig. NVWA neemt geborgde monsternames vanaf donderdag 17 augustus, uitslagen zijn op moment van dit schrijven nog niet bekend.

Fipronil is een (rot) stof dat niet in de voedselketen mag zitten
Na dioxine is het nu fipronil die op een veel grotere manier een groot gat slaat in de pluimveehouderij. Emotioneel, financieel tot aan faillissementen toe. Veel gedupeerde pluimveehouders is het overkomen, men ging uit van vertrouwen. Vertrouwen is goed controleren is beter. Wees u terdege bewust dat u VOEDSELPRODUCENT bent, dat vraagt een andere manier van denken en doen. De tijd na deze fipronil affaire zal zeker anders zijn /worden dan er voor. Iedere crises is ook weer een leermoment voor de toekomst. En ook deze crises heeft veel verliezers, en pluimveehouders die kunnen profiteren van marktvoordelen (hogere prijzen)

Fipronil en mijn advies
Pluimveehouders komt er een probleem op je bedrijf, bel een onafhankelijk persoon, hij kan vragen stellen informatie verzamelen zonder dat de naam van betrokken bedrijf wordt genoemd.
Laat je bijstaan en ont zorgen.
Beleefd aanbevolen Jan Brok Consultancy 06-128 43 814 www.pluimveehoudersdoenhetsamen.nl
“Een goede adviseur kost u geen geld, een goede adviseur levert u geld op!”